Pribojska Banja je poznato lečilište smešteno na zaravni iznad Priboja na 550m nadmorske visine. Do nje se može stići prugom Beograd – Bar ili magistralnim putem, od koga je udaljena 16 kilometara. U centru Banje nalaze se izvori tople mineralne vode, kaptirani u četiri bazena, stalne temperature od 36,5°C do 37,5°C. U zemlji ispod Banje leži ogromna prirodna akumulacija čiste hladne vode, dok se ispod nje nalazi jezero tople vode čija temperatura iznosi oko 60°C. Njen sastav je sumporovit, blago alkalnog pH (7,2), bez boje i mirisa, blago radioaktivan, bez primesa teških metala. Pribojska Banja se preporučuje za lečenje različitih oblika hroničnog reumatizma, neuroloških oboljenja, posttraumatskih stanja, oboljenja kičmenog stuba, poremećaja cirkulacije, ginekoloških i kožnih oboljenja. Takođe, voda se koristi i za lečenje digestivnih problema, stanja posle hirurških intervencija, kao i za mikrokalkulozna stanja urinarnog i bilijarnog trakta.
Sama Banja, bila je stanište Rimljana i veoma popularna u vizantijsko doba. S obzirom na činjenicu da su Rimljani gradili svoje vojne i civilne centre na mestima bogatim toplom lekovitom vodom gde su pravili svoje čuvene “terme”, nije teško zaključiti da je jedno od takvih mesta bila i Banja. U prilog tome može posvedočiti i jedan spomenik iz rimskog perioda pronađen na Banji kao i blizina rudnika na Jarmovcu iz kog su Rimljani vadili rudu.
Najveći procvat, ako ne računamo doba Nemanjića, kada je bila jedan od centara srpske duhovnosti, je doživela u drugoj polovini prošlog veka, kada su je posećivali turisti iz svih krajeva bivše Jugoslavije.
Sankcije, ratovi i sveukupna stagnacija odrazila se i na Banju, nije bilo novca za ulaganje i održavanje, pa se tako i broj posetilaca smanjio na mali broj onih koji su u potrazi za lekom.
Poslednjih godina, zahvaljujući pre svega privatnim investicijama, Banja počinje polako da se vraća onome što je nekad bila. Nekadašnji oronuli kompleks pretvoren je u moderan spa centar, povezan sa istoimenim hotelom, izgrađenim u Starom Priboju – Terme 36.6. Naziv je dobio, naravno, po temperaturi tamošnje lekovite vode.
Ugostiteljstvo i turizam
Pored modernog hotela, posetiocima je na raspolaganju veliki broj privatnih smeštaja u skoro svim domaćinstvima koja se nalaze u blizini centra Banje. Nedaleko od centra Banje, izdvojeno od naseljenog dela, nalazi se i prelepo etno-selo “Gaj”. U okviru etno-sela postoje zasebne drvene kućice sa sobama s kupatilom i terasom, koje se mogu iznajmiti, dok je u središnjem delu sela restoran domaće kuhinje. Domaćinstva u Pribojskoj Banji se poslednjih godina sve bolje pripremaju za sezoni i nastoje da uhvate korak sa trendovima u ruralnom turizmu.
Prirodne atrakcije koje se nalaze u blizini Banje
Pošto se nalazi u delu Srbije koji je veoma bogat prirodnim lepotama i čije okruženje čine najpoznatije turističke destinacije, ova banja ima više nego povoljan geografski položaj za organizovanje kružnih tura i povezivanje sa drugim, već razvijenim destinacijama.
U njenoj relativnoj blizini, u krugu od 100 km se tako nalaze Zlatibor, Zlatar, Tara, Sopotnica, Andrićgrad, Mokra Gora, Višegrad, Mećavnik, manastiri Mileševa i Uvac, čuveni meandri Uvca, etno selo Vraneša, Radojinsko i Potpećko jezero.
Manifestacije
Tradicionalna manifestacija, koja se od 2005. održava u Pribojskoj Banji jesu Ilindanski dani. Odnedavno, ova manifestacija se održava u saradnji sa Crkvenom opštinom Priboj, pa se stoga i manifestacione aktivnosti održavaju u porti manastira Sveti Nikola. Zdravičari, frulaši, pevači iz vika, guslari, govornici epske poezije, oživeli su običaje i tradiciju, što je i osnovni cilj ove manifestacije. U okviru Ilindanskih dana odigravaju se i susreti poljoprivrednih proizvođača i domaćica koje spremaju hranu po tradicionalnim receptima tromeđe.
Na ovoj manifestaciji imaju priliku da se predstave različita pribojska udruženja, pa se tako, na internacionalnom nivou, promovišu skoro svi turistički potencijali pribojske opštine.
Lekovitost
Na Banji postoji više termalnih izvora temperature od 35,7 do 37,5 °C, od kojih dva najsnažnija pune četiri zatvorena bazena za korišćenje. Nad glavnim vrelom sagrađen je bazen “Stara banja”, a nad drugim tri bazena poznatija kao “Nova banja”. Pored ovih bazena postoji i veliki otvoreni bazen kao i bazen za decu koji su u privatnom vlasništvu i koji koriste toplu olegomineralnu vodu. Pored bazena, posetiocima spa centra je dustupna i slana soba, finska sauna i tepidarijumi.
Istraživanja su pokazala da je voda izuzetno delotvorna u lečenju različitih bolesti – reumatološka oboljenja, posttraumatska stanja, sportske povrede, neurološka oboljenja, poremećaji periferne cirkulacije, ginekološka oboljenja, oboljenja gastrointestinalnog trakta, oboljenja dečijeg uzrasta, dermatološka oboljenja.
Rehabilitacioni centar Pribojska Banja, koji posluje u okviru Zdravstvenog centra Užice, primenjuje metode kvantne medicine, akupunkturu, magnetnu akupunkturu, lasero akupunkturu i manuelnu manipulaciju kičmenog stuba (kiropraksa).
Za ljubitelje adrenalina
Pribojska Banja i okolina imaju šta da ponude, ne samo onima kojima je potrebno lečenje i odmor u mirnom, prirodnom okruženju, već i ljubiteljima aktivnijeg odmora.
Geografski položaj je Priboj i Pribojsku Banju smestio između prelepih planina, sa velikim potencijalim za sve ljubitelje avantura. Kako se oko Priboja uzdižu planine Bić, Crni vrh, Pobijenik, Banjsko brdo, Gajeva planina, Oštrik i Javorje, na kojima se nalazi osam obeleženih staza, kao i veliki broj neobeleženih ali koje su u redovnoj upotrebi, kao i to da se Banja nalazi na samim obroncima nekih od njih, čini ovaj kraj savršenim za ljubitelje planinarenja. Na okolnim brdima i lpaninama nezaobilazne su i prelepe visoravni Ljeskovac i Brezna sa kojih se pruža nezaboravan pogled na Zlatibor, Zlatar, Jadovnik, Ljubišnju i drugo. Jedna od omiljenih destinacija je i Lisa stena na visini od 1127m, sa jednim od najlepših vidikovaca sa kojeg pogled obuhvatadobar deo planinskog venca Stari Vlah, sa sve Crnim Vrhom, Banjskim Brdom, Potpećkim jezerom i Tormikom na Zlatiboru. Dok se sa druge strane, kada se prođe pored izvora Sokolove vode i Planinarskog doma, na mestu zvano Prepran, pogled seže do crnogorskih planinskih venaca Ljubišnja, Durmitor i Sinjavina.
Već duži niz godina, Priboj je nezaobilazna destinacija za ovaj vid druženja i sporta, sa ogromnim potencijalom, a najnovije priznanje stiže u vidu najave da će se upravo u kanjonu Sućeske, u Priboju, graditi nacionalna planinarska kuća. Projekat je već pripremljen, te se realizacija ove investicije očekuje u najkraćem periodu.
Pored planinarenja, priroda u Priboju pogoduje i drugim, malo ekstremnijim sportovima, te je tako moguće učestvovati u organizovanim turama koje uključuju kanjoning, SUP veslanje, slobodno penjanje, spuđtanje niz liticu i slično.
Najpogodnije lokacije za ovu vrstu avanture su kanjon Kratovske reke (koji se oslanja na kanjon Uvca, obronke Zlatibora i Pribojsku banju. Na ulasku u kanjon se nalazi trasirana staza ka Velikoj pećini i improvizovani poligon za kanjoning obuku. Avantura traje oko 4 sata, a težinu staze je moguće prilagoditi tako da bude pogodna i za decu), Lisa Stena (uz pomoć užadi se može spuštati niz stene do platforme ili ležaljke, a po želji se može organizovati i spavanje na stenama), Ledena pećina u selu Krnjača (pomoći užadi je moguće spustiti se do velike ili male pećine, koje su tokom cele godine, pa i leti, pune leda.
Avantura koja na najbolji način odražava želju čoveka za sjedinjenjem s prirodom, želju za avanturom, jeste rafting. A tradicionalna manifestacija koju svakog jula ljubitelji druženja na vodi mogu posetiti u Priboju je međunarodni LImski biatlon Priboj-Rudo-Setihovo. Glavni događaj biatlona je rafting LImom sa nekoliko zahtevnih i atraktivnih bukova, a sem njega, posetioci imaju priliku da prate i učestvuju u biciklističkoj trci. Sem ove dve sportske discipline, deo manifestacije je tradicionalno i rok koncert.
